MISIR

Mısır Kuzey Afrika’nın Orta DoÄŸu ile birleÅŸme noktasıdır. Mısır, coÄŸrafi olarak Kuzey Afrika’da yer almasına raÄŸmen bir Orta DoÄŸu ülkesi olmasına raÄŸmen, son derece güçlü ve etkindir. Halkının çoÄŸunluÄŸu Müslüman Araplardan oluÅŸur ve baÅŸkenti Kahire’dir.

Kuzey Afrika’nın en kalabalık ülkesi

Mısır 90 milyon nüfusu ile Kuzey Afrika’nın en kalabalık ülkesidir. Nüfusun büyük bir bölümü Nil Nehri boyunca yerleÅŸmiÅŸtir. Akdeniz ve Kızıldeniz’e kıyısı bulunan Mısır’ın; batısında Libya, güneyinde ise Sudan yer almaktadır. Mısır’ın, Asya kıtasında yer alan kısmı Sina Yarımadası da Filistin ve Ä°srail ile komÅŸudur.

Mısır’ın yaklaşık 7 bin yıllık bir geçmiÅŸi vardır. Mısır’da ilk medeniyetten bu yana birçok yönetim, ülke ve kavim gelmiÅŸ geçmiÅŸtir. Uzun süre Osmanlı Ä°mparatorluÄŸu’nun bir vilayeti olarak yaÅŸayan Mısır, 1922’de bağımsızlığını ilan etmiÅŸ; 1953’te ise cumhuriyet ilan etmiÅŸtir.

Firavunlar dönemi

M.Ö. varlığını göstermeye başlayan Mısır İmparatorluğu tarihi, Hanedanlar Öncesi ve Firavunlar dönemi olarak ikiye ayrılır. Mısır Hanedanlığı’nda Firavunlar dönemi dünyanın şahitlik ettiği en büyük medeniyetlerden biridir. Mısır İmparatorluğu’ndan geriye kalan eserler Mısır’ın en büyük turizm gelirlerini oluşturur.

Mısır İmparatorluğu Firavunlar dönemi Erken Hanedanlar dönemi, Eski Krallık, Birinci ara dönem, Orta Krallık, İkinci ara dönem, Yeni Krallık, Üçüncü ara dönem, Geç Dönem ve Yunan Roma dönemi olarak değerlendirilir. Mısır’da daha sonra Bizans dönemi ve İslam’ın kabul edilmesiyle İslam dönemi başlar.

İslam döneminde; Tolunoğulları, Abbasiler, Fatımiler, Eyyubiler, Memlükler ve en son Osmanlılar Mısır’da hüküm sürmüştür. Mısır bir süre iç işlerinde bağımsız ancak dış işlerinde Osmanlı İmparatorluğu’na bağlı bir Hidivlik olarak da yaşamıştır, ta ki İngiliz egemenliğine girene kadar. Uzun yıllar İngiliz egemenliğinde kalan Mısır 19 Nisan 1922 yılında Mısır Krallığı olarak bağımsızlığını kazanmış, 18 Haziran 1953 tarihinde ise Mısır Cumhuriyeti olarak monarşiye son vermiştir.

Çok yakın bir geçmiş olmasına rağmen çoğumuzun farkında olmadığı farklı bir yapılanma daha gerçekleşmiştir Mısır’da; Birleşik Arap Cumhuriyeti.

Mısır ve Suriye arasında 1 Åžubat 1958’de ilan edilen ve her iki ülkedeki plebisitlerle (referandum) onaylanan siyasi birleÅŸme gerçekleÅŸti. Ancak bir askerî darbenin ardından Suriye’nin Mısır’dan bağımsızlığını ilan etmesiyle, BirleÅŸik Arap Cumhuriyeti 28 Eylül 1961’de sona erdi.

BirliÄŸin dağılmasına karşın Mısır, BirleÅŸik Arap Cumhuriyeti adını 2 Eylül 1971’e deÄŸin korudu. Sonrasında ise bugünkü resmi adı olan Mısır Arap Cumhuriyeti ismini aldı.

Mısır Piramitleri

Mısır tarihi, yapılan araştırmalar ile halen aydınlatılmakta olan dünyanın en büyük zenginliklerinden biridir. Tüm dünyada Mısır tarihi için en prestijli üniversitelerde kürsüler kurulmuştur. Mısır medeniyetlerinin dünya bilimine ve teknolojisine sağladığı katkı saymakla bitmemekle beraber Mısır Piramitleri halen gizemini koruyor. Piramitlerin nasıl inşa edildiği üzerine yapılmış çalışmalardan çıkan birçok teori vardır.

Mısır 25 Ocak 2011 tarihinde Arap Baharı olarak adlandırılan, halkı mevcut yönetime karşı seferber olmaya çağıran sokak gösterileri, protestolar ve sivil itaatsizliklere sahne olmuştur.

Gösteriler ve isyanlar polis şiddeti, olağanüstü hâl, işsizlik, asgari ücretleri azaltma isteği, barınma eksikliği, yiyecek sıkıntısı, yolsuzluklar, ifade özgürlüğünün kısıtlanması ve kötü hayat koşulları üzerine başladı. 11 Şubat 2011 tarihinde Mısır cumhurbaşkanı Hüsnü Mübarek gösteriler nedeniyle istifa etti. Mübarek’in görevini bırakmasının ardından iktidara gelen Müslüman Kardeşler destekli Muhammed Mursi iktidarı da bir süre sonra toplumsal hoşnutsuzluğa neden oldu. Tahrir meydanında yapılan ve yüz binlerce insanın katıldığı göstriler devam ederken, ordu darbe yaparak yönetime el koydu. Şu anda devlet yönetimi Genel Kurmay Başkanı Abdulfettah El Sisi’nin kontorlündedir. Mısır’da halen taşlar tam olarak yerine oturmamış durumda ve ülkede daha önceki yönetim kadrolarında yer alanların yargılanmalarına devam edilmektedir.

CoÄŸrafî olarak, AÅŸağı ve Yukarı ÅŸeklinde tanımlanan Mısır’da ekonomi; turizm, Nil Nehri kıyılarında ve alüvyonlu topraklarda yetiÅŸen dünyanın en kaliteli uzun elyaflı pamuÄŸu Gize ile tekstil ürünleri ihracatına dayanmaktadır. Kahire dünyanın en büyük otel zincirlerinin 5 yıldızlı tesisleri ile inÅŸa edilmiÅŸ gibidir. Osmanlı hakimiyetinde kalan Mısır’da Osmanlı paÅŸalarının sülalelerinden gelmekle övünen birçok yerli aile sosyal hayatta önemli yerlerdedir. Osmanlı sonrasında yerleÅŸen Ä°ngilizler’in getirdikleri “kulüp” anlayışı Mısırlılar için ayrıcalığın simgesi haline gelmiÅŸtir. Nesilden nesile geçen üyelikler kiÅŸinin sosyal statüsünü de belirler.

Mısır’ın sahip olduÄŸu büyük ekonomiye raÄŸmen Mısır halkının çoÄŸu fakirdir. Mısır’da kiÅŸi başına düşen milli gelir 3.213$’dır.

En çok Arap star ve sanatçı ihraç eden 2. ülke

Mısır, Lübnan’dan sonra en çok Arap star ve sanatçı ihraç eden ülkedir. Hollywood yapımlarında yer alan Ömer Şerif, Arap müziğinin duayeni Ümmü Gülsüm, çağdaş tasarım dünyasında bilinirliği yüksek olan Endüstri tasarımcısı Karim Rashid bu isimlerden sadece birkaçıdır.

Mısır’ın ikinci büyük ÅŸehri Ä°skenderiye antik çaÄŸlardan beri bilim ve eÄŸitim merkezi olmuÅŸtur. Dünyanın en büyük üniversiteleri ve araÅŸtırma merkezlerine ev sahipliÄŸi yapmıştır. Birçok bilim insanı bu üniversitelerden dünya bilimine yön verip, katkı saÄŸlamışlardır. Önemli kültür kurumları arasında Belediye Kütüphanesi, Ä°skenderiye Ãœniversitesi Kütüphanesi ve sanat galerisini sayabiliriz. Kentte Nüzhe Bahçeleri ve Antoniadis Parkı adlı iki botanik bahçesi vardır.

Mısır her yıl dünyanın her yerinden en çok turist çeken ülkelerden biridir. Bir çok gezgin Mısır’a bir defadan çok seyahat eder. Mısır piramitlerini konu alan Hollywood yapımları da bu destinasyona olan ilgiyi her dem taze tutmuştur.