MISIR

Mısır Kuzey Afrika’nın Orta Doğu ile birleşme noktasıdır. Mısır, coğrafi olarak Kuzey Afrika’da yer almasına rağmen bir Orta Doğu ülkesi olmasına rağmen, son derece güçlü ve etkindir. Halkının çoğunluğu Müslüman Araplardan oluşur ve başkenti Kahire’dir.

Kuzey Afrika’nın en kalabalık ülkesi

Mısır 90 milyon nüfusu ile Kuzey Afrika’nın en kalabalık ülkesidir. Nüfusun büyük bir bölümü Nil Nehri boyunca yerleşmiştir. Akdeniz ve Kızıldeniz’e kıyısı bulunan Mısır’ın; batısında Libya, güneyinde ise Sudan yer almaktadır. Mısır’ın, Asya kıtasında yer alan kısmı Sina Yarımadası da Filistin ve İsrail ile komşudur.

Mısır’ın yaklaşık 7 bin yıllık bir geçmişi vardır. Mısır’da ilk medeniyetten bu yana birçok yönetim, ülke ve kavim gelmiş geçmiştir. Uzun süre Osmanlı İmparatorluğu’nun bir vilayeti olarak yaşayan Mısır, 1922’de bağımsızlığını ilan etmiş; 1953’te ise cumhuriyet ilan etmiştir.

Firavunlar dönemi

M.Ö. varlığını göstermeye başlayan Mısır İmparatorluğu tarihi, Hanedanlar Öncesi ve Firavunlar dönemi olarak ikiye ayrılır. Mısır Hanedanlığı’nda Firavunlar dönemi dünyanın şahitlik ettiği en büyük medeniyetlerden biridir. Mısır İmparatorluğu’ndan geriye kalan eserler Mısır’ın en büyük turizm gelirlerini oluşturur.

Mısır İmparatorluğu Firavunlar dönemi Erken Hanedanlar dönemi, Eski Krallık, Birinci ara dönem, Orta Krallık, İkinci ara dönem, Yeni Krallık, Üçüncü ara dönem, Geç Dönem ve Yunan Roma dönemi olarak değerlendirilir. Mısır’da daha sonra Bizans dönemi ve İslam’ın kabul edilmesiyle İslam dönemi başlar.

İslam döneminde; Tolunoğulları, Abbasiler, Fatımiler, Eyyubiler, Memlükler ve en son Osmanlılar Mısır’da hüküm sürmüştür. Mısır bir süre iç işlerinde bağımsız ancak dış işlerinde Osmanlı İmparatorluğu’na bağlı bir Hidivlik olarak da yaşamıştır, ta ki İngiliz egemenliğine girene kadar. Uzun yıllar İngiliz egemenliğinde kalan Mısır 19 Nisan 1922 yılında Mısır Krallığı olarak bağımsızlığını kazanmış, 18 Haziran 1953 tarihinde ise Mısır Cumhuriyeti olarak monarşiye son vermiştir.

Çok yakın bir geçmiş olmasına rağmen çoğumuzun farkında olmadığı farklı bir yapılanma daha gerçekleşmiştir Mısır’da; Birleşik Arap Cumhuriyeti.

Mısır ve Suriye arasında 1 Şubat 1958’de ilan edilen ve her iki ülkedeki plebisitlerle (referandum) onaylanan siyasi birleşme gerçekleşti. Ancak bir askerî darbenin ardından Suriye’nin Mısır’dan bağımsızlığını ilan etmesiyle, Birleşik Arap Cumhuriyeti 28 Eylül 1961’de sona erdi.

Birliğin dağılmasına karşın Mısır, Birleşik Arap Cumhuriyeti adını 2 Eylül 1971’e değin korudu. Sonrasında ise bugünkü resmi adı olan Mısır Arap Cumhuriyeti ismini aldı.

Mısır Piramitleri

Mısır tarihi, yapılan araştırmalar ile halen aydınlatılmakta olan dünyanın en büyük zenginliklerinden biridir. Tüm dünyada Mısır tarihi için en prestijli üniversitelerde kürsüler kurulmuştur. Mısır medeniyetlerinin dünya bilimine ve teknolojisine sağladığı katkı saymakla bitmemekle beraber Mısır Piramitleri halen gizemini koruyor. Piramitlerin nasıl inşa edildiği üzerine yapılmış çalışmalardan çıkan birçok teori vardır.

Mısır 25 Ocak 2011 tarihinde Arap Baharı olarak adlandırılan, halkı mevcut yönetime karşı seferber olmaya çağıran sokak gösterileri, protestolar ve sivil itaatsizliklere sahne olmuştur.

Gösteriler ve isyanlar polis şiddeti, olağanüstü hâl, işsizlik, asgari ücretleri azaltma isteği, barınma eksikliği, yiyecek sıkıntısı, yolsuzluklar, ifade özgürlüğünün kısıtlanması ve kötü hayat koşulları üzerine başladı. 11 Şubat 2011 tarihinde Mısır cumhurbaşkanı Hüsnü Mübarek gösteriler nedeniyle istifa etti. Mübarek’in görevini bırakmasının ardından iktidara gelen Müslüman Kardeşler destekli Muhammed Mursi iktidarı da bir süre sonra toplumsal hoşnutsuzluğa neden oldu. Tahrir meydanında yapılan ve yüz binlerce insanın katıldığı göstriler devam ederken, ordu darbe yaparak yönetime el koydu. Şu anda devlet yönetimi Genel Kurmay Başkanı Abdulfettah El Sisi’nin kontorlündedir. Mısır’da halen taşlar tam olarak yerine oturmamış durumda ve ülkede daha önceki yönetim kadrolarında yer alanların yargılanmalarına devam edilmektedir.

Coğrafî olarak, Aşağı ve Yukarı şeklinde tanımlanan Mısır’da ekonomi; turizm, Nil Nehri kıyılarında ve alüvyonlu topraklarda yetişen dünyanın en kaliteli uzun elyaflı pamuğu Gize ile tekstil ürünleri ihracatına dayanmaktadır. Kahire dünyanın en büyük otel zincirlerinin 5 yıldızlı tesisleri ile inşa edilmiş gibidir. Osmanlı hakimiyetinde kalan Mısır’da Osmanlı paşalarının sülalelerinden gelmekle övünen birçok yerli aile sosyal hayatta önemli yerlerdedir. Osmanlı sonrasında yerleşen İngilizler’in getirdikleri “kulüp” anlayışı Mısırlılar için ayrıcalığın simgesi haline gelmiştir. Nesilden nesile geçen üyelikler kişinin sosyal statüsünü de belirler.

Mısır’ın sahip olduğu büyük ekonomiye rağmen Mısır halkının çoğu fakirdir. Mısır’da kişi başına düşen milli gelir 3.213$’dır.

En çok Arap star ve sanatçı ihraç eden 2. ülke

Mısır, Lübnan’dan sonra en çok Arap star ve sanatçı ihraç eden ülkedir. Hollywood yapımlarında yer alan Ömer Şerif, Arap müziğinin duayeni Ümmü Gülsüm, çağdaş tasarım dünyasında bilinirliği yüksek olan Endüstri tasarımcısı Karim Rashid bu isimlerden sadece birkaçıdır.

Mısır’ın ikinci büyük şehri İskenderiye antik çağlardan beri bilim ve eğitim merkezi olmuştur. Dünyanın en büyük üniversiteleri ve araştırma merkezlerine ev sahipliği yapmıştır. Birçok bilim insanı bu üniversitelerden dünya bilimine yön verip, katkı sağlamışlardır. Önemli kültür kurumları arasında Belediye Kütüphanesi, İskenderiye Üniversitesi Kütüphanesi ve sanat galerisini sayabiliriz. Kentte Nüzhe Bahçeleri ve Antoniadis Parkı adlı iki botanik bahçesi vardır.

Mısır her yıl dünyanın her yerinden en çok turist çeken ülkelerden biridir. Bir çok gezgin Mısır’a bir defadan çok seyahat eder. Mısır piramitlerini konu alan Hollywood yapımları da bu destinasyona olan ilgiyi her dem taze tutmuştur.